Satır Arası YouTube kanalında yorumladığımız 2. kitap, Nobel Ödüllü yazar William Golding’in Sineklerin Tanrısı adlı eseri oldu. İlk kitabımız olan Hayvanlardan Tanrılara Sapiens için yaptığımız oturum sonrasında aldığımız eleştiriler ve kendi gözlemlerimiz sonucunda şu kararları aldık:
- Oturum süresini kısaltmalıyız, ilk oturumu toplamda 3 saat süren 3 videoda yayınlayabildik.
- Oturumlarda sigara, nargile vb. tütün ürünleri içmemeliyiz.
Sineklerin Tanrısı oturumumuzda her iki kararımızı da uygulayabildik, oturumumuzu 1 saat 25 dakikada tamamladık.
Bu sefer yaşadığımız en büyük problem hepimizin yorgun olmasıydı. Oturum tarihini ancak hafta ortasında, 14 Şubat 2018 Çarşamba akşamına denkleştirebildik. Tam da o gün oturumu yönetecek olan Ömer’in mesaiye kalması gerekti, oturuma geç başladık. Bu yüzden enerjimiz biraz düşüktü ama yine de henüz 2. kez bir araya gelmiş bir grup için önemli iyileştirmeler sağlayabildiğimizi düşünüyorum, darısı diğer oturumların başına :)
Kitabı okurken hazırlıklı olmak adına hepimiz kendi yöntemimizle önemli gördüğümüz yerlerle ilgili notlar tuttuk. Ben de not tutmak için kullandığım Evernote uygulamasında notlarımı tuttum. Bu notlarımı da kitap hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlerin işine yarayabileceğini düşünerek paylaşmak istedim. Kitabı okurken notları çoğunlukla telefonumda yazdığım için Türkçe karakterleri kullanamadım, bolca yazım hatası da içerebilir, ettiğim sürç-i lisan için şimdiden af diliyorum :)
Kitap Hakında Genel Notlar / Yorumlar
Kitabi ilk kez universitede okumustum, tam hatirlamiyorum ama İngilizcesini okumus olabilirim.
Adadaki tum cocuklarin erkek olmasi dikkat cekici. Yazarin askerlik gecmisinden edindigi, kalabalik erkek gruplarinin neler yapabilecegini gormuslugu kitapta etkisini hissettiriyor olabilir.
Kitaptan Notlar
İs Bankasi Yayinlari – 36. Basim
(1) 1 – Denizkabugundan Cikan Ses
Denizkabugundan cikan ses ile cocuklar toparlaniyor. Domuzcuk akilli ama biraz ezik bir cocuk. Ralph karizmatik, korkusuz. Jack kilise korosunun lideri olmasindan kaynakli liderlik ozellikleri tasiyor. Jack’in bicagi var, tehdit edici.
Ralph, Jack ve korodan Simon adayi kesfe cikiyorlar. Adanin zirvesine tirmanip gercekten bir adada olduklarini teyit ediyorlar. Bir zafer kazanmis gibi “burasi bizim!” diyorlar.
Adanin zirvesinden inerlerken bir domuz yavrusu yakaliyorlar, Jack bicagiyla domuzu olduremedigi icin ellerinden kaciyor. İlk belirgin siddet olayi.
(33) 2 – Dagdaki Ates
Ralph’in kurtarilabilmek icin dagin tepesinde ates yakma fikrine kapilan cocuklarin yaktigi ates, adadaki ormanda yangin cikmasina sebep olur. Domuzcuk cocuklari uyarmaya calisir ama sozunu dinletemez. Aksam olup yangin tum adayi sardiginda, kucuk cocuklardan birini goremezler. Belki de o cocuk yangina kurban gitmistir.
(53) 3 – Kumsalda Kulubeler
Jack’in domuz avinda bir turlu basarili olamamasi, hirslanmasi kitabin sonu hakkinda ipuclari veriyor sanki. Gozluklu sisman cocugun lakabi da domuzcuk. Gercek domuz olduremeyen Jack, kitabin sonunda Domuzcuk’u oldurebilir. Kitabi yillar sinra ikinci kez okuyunca bunu cok daha net hissedebildim.
Ralph vs Jack gerginligi: Ralph barinak yapmak, kurtarilabilmek icin adanin tepesinde yaktiklari dumani daha canli tutmak gibi seylere kafa yorarken Jack kendini domuz avlamaya adamis durumda.
Simon’un kesfettigi ve kendisi icin sakladigi bir kuytu yapraklik alan varmis. Hikayenin devaminda tekrar karsimiza cikacak mi bakalim.
(65) 4 – Boyali Yuzlerle Uzun Saclar
Cocuklar vahsilesiyor. En kucukler bile suyun icindeki ufak tefek yaratiklara hukmetmekten zevk aliyor. Cocuklardan biraz buyuk olanlar (özellikle Roger) kucuklere cesitli eziyetler ediyor. Bazi cocuklar hala ebeveynlerinin, toplumun ogrettigi kurallar sayesinde daha az vahsi davraniyor.
Jack domuz avlamaya takintili bir halde kendine maske yapiyor. Dagin tepesindeki atesten sorumlu ikizleri de alip domuz avina cikiyor. Ralph bir geminin dumanini goruyor, dagin tepesindeki ates sonmus oldugu icin gemiyi kaciriyorlar. Ralph cok sinirleniyor. Jack ve avci ekibi bir domuz avlamis halde yanlarina geliyor. Domuzcuk da Ralph gibi Jack’e kiziyor. Jack gucu yettigi icin Domuzcuk’u dovuyor. Domuzcuk’un gozlugunun bir cami kiriliyor. Ralph de tum cocuklar gibi domuz etininini yiyor ama bir toplanti yapacagini soyleyerek cocuklarin arasindan ayriliyor.
(89) 5 – Sudan Gelen Canavar
Ralph’in liderliginde yapilan toplanti tam bir fiyasko olur. Ralph grubun onceliklerini belirlemeye calisir ama konu bir sekilde canavarlara, hortlaklara gelir. Jack Ralph’in otoritesini sorgular, toplantinin aksamustu olmasi, hava karardikca grubun disiplininin ortadan kalkmasi isleri daha da zora sokar. Ralph bu basarisiz toplantidan sonra umudunu kaybedip seflikten ayrilmayi dusunmeye baslar. Simon ve ozellikle Domuzcuk bu fikre siddetle karsi cikar. Domuzcuk Jack’ten korktugunu, Ralph sefligi birakirsa korumasiz kalacagini soyler.
Simon’un toplantida ettigi “belki de canavar biziz” sozu anlamlidir.
Kitabin bircok yerinde, cocuklarin adada yasadigi kotu deneyimler (yangin, yuzu benekli cocugun yangindan sonra bir daha gorunmemesi vb.) akillarina gelir gibi olunca hemen dikkatlerini baska yone cekiyorlar, bu hatiralardan kaciyorlar.
(113) 6 – Havadan Gelen Canavar
Havadaki savasta vurulan bir ucagin pilotu parasutuyle dagin tepesine duser, parasutu agaclara takili vaziyette kalir. Muhtemelen olmustur. Cocuklar bunu bir canavar zanneder. Canavari bulmak icin adanin bilmedikleri kayalik bir bolgesine giderler. Jack orayi cok sever, buradan guzel bir kale olur der. Dagdaki ates yine sonmustur, Ralph daga cikmaliyiz der.
(131) 7 – Golgeler ve Yuksek Agaclar
Ralph birkac bolumdur zaman zaman hayallere daliyor, İngiltere’deki hayatini animsiyor. Bir de adadaki rezil durumlarini fark ediyor, pislik icinde olmaktan rahatsizlik duyuyor.
Giderken bir domuz yoluna denk gelirler, Jack domuzlari takip ederek grubu ilerletir. Bir domuza denk gelirler, Ralph mizragini domuza firlatir, domuzu yaralar ama domuz kacar. Ralph de domuzu vurmanin, avciligin heyecanini ve gururunu yasar. O sirada Robert domuz gibi davranarak Ralph’e saldirir gibi yapar, diger cocuklarla birlikte Robert’in etrafini sarip ona mizragin ucuyla vuranlar olur. Robert’e neredeyse siddet uygulayacak noktaya kadar gelirler.
Hava kararmaya basladigi halde Jack dagin basina gitmek ister, Ralph’e meydan okurcasina ben gidiyorum diyunce Ralph de alttan almaz ve o da daga yonelir. Bir de Roger onlara katilir. Diger cocuklar Domuzcuk’la kucuk cocuklarin kaldigi barinaklara dogru yollanir. Daga cikan uclu, ormanin yaktiklari bolgesinden gecerek daga varir ve canavar sandiklari pilotla karsilasir ve korkarak dagdan asagi kacarlar.
(151) 8 – Karanliga Sunulan Armagan
Jack ilk kez denizkabugunu otturup toplanti baslatir. Ralph’in kotu bir sef oldugunu soyleyip seflikten alinmasini ister ama destek bulamaz. Buna sinirlenip gruptan ayrilir, avcilari da Jack’in pesine takilir. Ana grup buyuk kayanin yakininda ates yakar.
Jack ve avcilari bir disi domuz avlar, domuzun kafasini bir mizraga gecirip avladiklari yerde topraga saplarlar. Dagdaki canavar icin bir armagandir bu. Domuzu yemek icin bir solen planlarlar, atesi de ana gruba soleni duyururken, ana grubun yaktigi atesten calmayi planlarlar.
Simon sonradan bu domuz kafasini bulur. Domuzdan geriye kalan bagirsaklar ve bu kafa sineklerle cevrilmistir. Domuzun kafasi artik Sineklerin Tanrisi’dir.
Jack ve avcilari baskin yaparak atesten bir dal alir. Jack solen yapacagini, herkesi et yemege davet ettigini soyler. Gelenleri kabilesine alabilecegini soyler. Jack gittikten sonra ana gruptaki cocuklar da solene gidip et yemek ister.
Simon hala Sineklerin Tanrisi’nin yanindadir, Sineklerin Tanrisi Simon’la konusur, ona ogutler verir, kotuluklerin sebebi oldugunu, herkesin icinde oldugunu filan soyler.
(177) 9 – Bir Olume Bakis
Simon dagin tepesindekinin bir canavar degil olmus bir parasutcu oldugunu fark eder. Gruba bunu anlatmak icin yola koyulur.
Jack’in verdigi solene tum cocuklar katilir, domuz etini yerler. Jack yemekten sonra kim benim kabileme katiliyor diye sorar, Ralph ve Domuzcuk disinda tum büyük cocuklar katilir. Sonra firtinali bir yagmur baslar. Cocuklar dans eder korkmamak icin. Bu sirada Simon cikagelir, cocuklar ona canavarmis gibi davranip aralarina alir doverler, saldirirlar. Simon’u oldururler. Bir yandan dagdaki parasutcu de ruzgarin etkisiyle havalanip denize dogru gider. Simon’un deniz kiyisindaki olusu yukselen denizle birlikte denizin sularina kapilir.
(189) 10 – Denizkabugu ve Gozluk
Jack’in kabilesi kaya kaleyi mesken tutar. Jack’in sefliginde keyfi uygulamalar vardir, kabileden bir cocugu sirf cani istedigi icin baglatmia ve dovmustur. Yeni bir ava cikmadan once ates yakabilmek icin diger grubun barinagina baskin yapip Domuzcuk’un gozlugunu calarlar.
Jack’in kabilesi Simon sanki canavarmis gibi bahseder kendi arasinda. Her avdan sonra daga ve canavara bir kafa sunmaliyiz der Jack.
Buyuklerin yaptigi savasin karsi tarafinda “kizillar”in oldugunu ogreniriz.
(207) 11 – Kaya Kale
Ralph, Domuzcuk, Eric ve Sam Kaya Kale’ye gidip Domuzcuk’un gozlugunu almak isterler. Jack’in kabilesi onlari kaya kaleye almaz. Eric’le Sam’i baglayip esir alirlar. Jack’le Ralph kavga eder. Roger tepeden kayayi asagi salar, kaya Domuzcuk’a carpip onun asagi dusmesine ve olmesine sebep olur. Bu arada Domuzcuk’un elindeki denizkabugu (seytanminaresi) da kirilir. Jack’in kabilesi Ralph’a saldirir bu sefer. Ralph canini zor kurtarir. Roger bir cellat olmustur.
(225) 12 – Avcilarin Ulumasi
Jack ve vahsileri Ralph’i avlamaya cikar. Ralph’i yakalayabilmek icin saklandigi caliligi atese verirler, ates yangin olup ormana yayilir. Ralph avcilardan kacar, tam yakalanmak uzereyken kiyida denizci askerlerle karsilasir. Karsilastiklari deniz subayi durumu anlamakta zorlanir. Cocuklarin hepsi aglamaya baslar.